خودشناسی وورزش
برخورد انسان با ورزش هدفمند به او این فرصت را می دهد تا از مرزهای خود محوری و خودخواهی گذشته و به کشف استعاد های جسمی و دهنی و روانی خو د بپردازد و به تجربه دریابدکه ابعاد وجودی او در مجموع و بصورت یک کل تفکیک ناپذیر باورزش در گیر است.
مشارکت تنها با یکی از ابعاد وجودی انسان میسر نمی شود,هر گاه چنین شود او به تعبیر ما ورزشگر است نه ورزشکار.
ورزشگر از خود و دیگران بیگانه شده است و نسبت به انچه در محیط فردی و اجتماعی او می گذرد بی تفاوت می شود و چه بسا رسالت انسانی خود را همراه با تعهداتش نسبت به دین و کشور به بوته فراموشی می سپارد و لذا در حوزه ورزش واقعی و پیام بخش ,انسان با تمامی وجود خود به کسب تجربه در زمینه مسَولیت ,جهاد ,پیروزی, شکست و افسردگی , هیجان و صبر می پردازد.
ورزش باید انسان را به لحاظ جسمی و روانی انقدر توانمند و ماهر کند که بتواند هوای نفس خود را با قدرت کنترل نماید .در واقع این توا نایی اوست که به او بینش می دهد ,تا درست را ازو نادرست و حق ر از باطل بشناسد و پیوسته به ندای وجدان و فطرت مذهبی خود پاسخی اسلام گونه و عملی خیرخواهانه ابراز و انجام دهد.
تاثیر ورزش در رفتار های اجتماعی و فردی
ورزش عامل فرهنگی است که در روند اجتماعی شدن تاثیر گذار است . در رقابت های ورزشی شخص الزاما ارزش های خو د ر ا با ارزش های دیگران هماهنگ می سازد که این خود آگاهی در جهت رعایت حقوق فردی و اجتماعی دیگران است . بخشی از تغییر رفتار های اجتماعی که در نتیجه شرکت در محیط های ورزشی حاصل می شود به شرح زیر است :
1-بروز شخصیت اجتماعی :شخصیت اجتماعی بیان کننده رشد صحیح و طبیعی و روانی است . چنانچه تربیت بدنی در جامعه مطابق با اصول این علم مورد نظر باشد , افراد ورزشکار از فرد گرایی و خود محوری بر کنار می مانند و رشد و حیات طبیعی در فرد بهبود می یابد که در نتیجه شکوفا شدن این استعداد فرد, با سایر افراد اجتماع آسانتر ارتباط بر قرار می کند و در کنار آنها زندگی می کند .
2-احترام به قوانین اجتماعی :از آنجا که انجام مهارتهای ورزشی طبق قوانین خاصی در هر رشته اجرا می شود ,و رعایت این مقررات برای کلیه بازیکنان الزامی است . بازی موقعیتی است برای آموزش رعایت مقرارات و قراداد های اجتماعی, خصوصا ً کودکانی که در سنین اولیه با مقررات اجتماعی در- گیر نیستند .
3-قضاوت اجتماعی :ورزش پدیده ای است که در آن رقابت نقش مهمی ایفامی کند و دستیابی به نتیجه ,گاه با اختلاف نظر و پراکندگی در تصمیم گیری و در نهایت قضاوتهای مختلف همراه است . قضاوت از طرف بازیکنان و یا یک نفر دیگر, به عنوان داور انجام می شود . در هر صورت رعایت آن برای کلیه افراد لازم الاجراست. در نتیجه شرکت در فعالیتهای ورزشی ؛ افراد برای قضاو ت بهتر در جامعه آماده می شوند و به تصمیمات اتخاذ شده , احترام می گذارند و بدان عمل می کنند.
4-بروز استعد های اجتماعی :تربیت بدنی و ورزشی در گرو ههای سنی یکسان انجام پذیرد,موجب می شود برخی استعدادهای نهفته افراد که با فعالیتهای فردی بروز نمی کند, در محیط های ورزشی شکوفا شود. کودکان و نو جوانان از طریق روابط ورزشی و اجتماعی درک ضعف های اجتماعی خود ,کسب تجربیات جدید و تصحیح تجربیات گذشته , ویژگی های اجتماعی را در خود پرورش می دهند .
5-توانایی برقراری روابط اجتماعی :حالت گوشه گیری و دوری جستن از اجتماع ممکن است در هر سنی , خصوصا ًدر مراحل اولیه کودکی و یا نو جوانی در بعضی از افراد ایجاد شود .بازی با دیگران ,پروژه خجالت بی مورد را بر می دارد و فرد برای ورود به اجتماع آماده می کند. کودک از راه بازی با دیگران , روش همکاری و داد و ستد و ساختن شخصیت خود را از گروه می آموزد.
6-احیای حس مسٌولیت پذیری:میدان ورزشی , کلاسی برای تقویت احساس مسٌولیت پذیری در صحنه اجتماع است و در همین راستا هر کس در قبال دیگران خود را مسٌول می داند. تحقیقات علمی ثابت کرده است , افرادی که دارای آمادگی جسمانی بالاتری هستندو در صفات شایسته دارند , اتکا به نفس و از خود گذشتگی در آنها مشهود تر است . افراد ورزشکار و در مجموع کسانی که دارای جسم سالم و قوی هستند نسبت به افراد ضعیف صفات پسندیده بارزتری دارند .صفاتی چون جوانمردی و عیاری را در بیشتر افراد سالمتر و قویتر جستجو کرده اند . بخشی از اثر ها و تغییر رفتار فردی که در نتیجه شرکت در فعالیتهای جسمانی و تقویت بدنی حاصل می شود عبارتند از :
1-رفع خستگی :تنوع در زندگی , تلخی ها , خستگی ها و عصبانیت را کاهش می دهد و بر عکس یکنواختی در زندگی انسان رابسوی ناکامی, خستگی و کوفتگی سوق می دهد .شرکت در فعالیتهای ورزشی ,یکی از زمینه ای مناسب برای سرگرمی سالم و ابزاری مفید برای رفع خستگی فکری است .
2-ایجاد تقویت قدرت ابتکار :در جریان بازی ها و ورزش های جمعی شکلی از مبارزه وجود دارد و همانطور که در مبارزه با شکست و پیروزی همراه است , غلبه بر تصمیم حریف نیاز به ابتکار دارد . بازیکن می اندیشد تا با اجرای یک عمل ابتکاری بر رقیب خود فایق آید .
3-تقویت و شکوفا ساختن استعداد رهبری
4-وظیفه شناسی : تقسیم کار و تعیین وظایف در تربیت بدنی